پاداش بلاک در بلاکچین بیت کوین و اتریوم چیست و چگونه محاسبه میشود؟
بلاک چین زنجیرهای از بلاکهای بهم پیوسته است که هر بلاک حاوی یک سری اطلاعات رمزگذاری شده (اطلاعات تراکنش) و یک هش (Hash) برای شناسایی آن است. بلاکها در بلاک چین برای اهداف امنیتی به یکدیگر پیوند میخورند.
به طور کلی، بلاک چین یک پایگاه اطلاعاتی توزیعشده و غیرمتمرکز است که اطلاعات را ذخیره میکند و میتواند در سرتاسر شبکه به اشتراک گذاشته شود.
پاداش بلاک چیست؟
پاداش بلاک مشوق مالی است که ماینرها هنگام تایید تراکنش دریافت میکنند. این پاداش به شکل ارز دیجیتالی است که کاربران معمولاً هنگام استخراج یک بلاک آن را دریافت میکنند. ماینینگ فرآیندی است که ارزهای دیجیتال برای تولید کوینهای جدید و تأیید تراکنشهای جدید از آن استفاده میکنند. پاداش بلاک از دو جزء تشکیل شده است:
- یارانه بلاک Block subsidy)): بخش اصلی پاداش و همان تعداد کوینهای جدیدی است که تولید میشود.
- کارمزد تراکنش: قسمت دیگر کارمزدهای تراکنشهایی است که در بلاک گنجانده شده است.
در بلاک چین، اغلب در صورت حل یک مسئله پیچیده ریاضی به کاربران پاداش داده میشود. به عنوان مثال، کاربران بیت کوین زمانی که تراکنش را با موفقیت تأیید میکنند، ارز دیجیتال BTC دریافت میکنند. با این حال، هر چهار سال یکبار این پاداش به نصف کاهش مییابد. این کار به این دلیل انجام میشود که ارزش بیت کوینها افزایش یابد و تقاضا همچنان قوی بماند. بنابراین پاداش شبکه ذاتاً در نوسان است. اما هنوز هم این سیستم محبوب است زیرا ماینرها از استخراج سود کسب میکنند.
پاداش بلاک برای چه چیزی استفاده میشود؟
همانطور که میدانیم، پاداش بلاک انگیزهای است که ماینرها برای تایید تراکنشها و همچنین برای حل مسائل پیچیده ریاضی دریافت میکنند. بنابراین آنها هم از نظر امنیتی و هم از نظر اقتصادی ذینفعان اصلی شبکه به شمار میروند.
امنیتی: مشوقهایی که ماینرها دریافت میکنند، برای ایمن سازی شبکه استفاده میکنند. از آنجایی که بلاک چین به شدت غیرمتمرکز است، هیچ مرجع مرکزی که شبکه را ایمن کند، دخالتی ندارد. بنابراین این وظیفه ماینرها است که بلاکها را ایمن کنند.
اقتصادی: پاداش بلاک تنها راه برای گردش ارزهای دیجیتال جدید در بازار است. هر زمان که یک ماینر با موفقیت یک بلاک را تأیید کرد، به او پاداشی داده میشود که همان رمز ارز اصلی شبکه است. به همین ترتیب ارزهای جدید به گردش در میآیند.
پاداش بلاک چگونه ایجاد میشود؟
فرض کنید یک کاربر میخواهد معاملهای انجام دهد. در ابتدا یک بلاک برای آن تراکنش ایجاد میشود. سپس بلاک برای همه کاربران در شبکه ارسال میشود. کاربران تراکنش را تایید میکنند و پس از انجام موفقیت آمیز تراکنش، افراد درگیر در تصمیمگیری (ماینرها) مشوق دریافت میکنند. پس از تأیید موفقیت آمیز تراکنش، پایگاه داده (بلاکچین) به روز شده و تراکنش تکمیل میشود. لازم به ذکر است که پروژههای مختلف پاداشهای متفاوتی را به همراه دارند، بنابراین پاداش شبکهها ثابت نیست. محاسبه پاداش بلاک به عوامل متعددی مانند عرضه در گردش، زمان تولید ارز دیجیتال و کارمزد تراکنش بستگی دارد.
چرا پاداش بلاک مهم است؟
برخی از دلایلی که پاداش بلاک اهمیت دارد بدین شرح است:
افزایش غیرمتمرکز بودن شبکه: بلاک چین ماهیت بسیار غیرمتمرکز دارد. کاربران تنها در صورتی میتوانند از یک شبکه پرداختی استفاده کنند که رمز ارزهای آن در گردش باشند؛ و این امر با مکانیزم پاداش بلاک امکانپذیر است. بنابراین، تولید و کنترل پاداش امکان ایجاد یک سیستم اقتصادی غیرمتمرکز را فراهم میکند. هنگامی که یک کاربر با موفقیت یک بلاک را تأیید میکند، پروتکل مشوقهایی را برای کسانی که در اعتبارسنجی تراکنش شرکت داشتند ایجاد میکند. مشوقها توسط پروتکلها تولید میشوند زیرا هیچ دخالتی از سوی مقامات مرکزی وجود ندارد.
استفاده از کوینهای جدید: اگر سیستم بخواهد ارز جدیدی در بازار منتشر کند، از پاداشهای بلاک نیز استفاده میشود. همچنین توکنهایی که تولید میشوند میتوانند برای مبادلات دیگر استفاده شوند.
مزایا و معایب پاداش بلاک
پاداش بلاک هم همچون دیگر مکانیزمهای اجرای بلاک چین، دارای مزایا و معایبی هست که در ادامه به انها میپردازیم.
مزایا
- ایمن سازی شبکه: کاربران جوایزی دریافت میکنند تا انگیزه لازم برای استخراج ارز دیجیتال و ایمن سازی شبکه را داشته باشند.
- منفعت مالی: با توجه به اینکه ماینرها مشوق مالی در شبکه دریافت میکنند، استقلال مالی پیدا میکنند.
- سرمایهگذاریهای بیشتر: مردم تمایل دارند بیشتر روی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنند تا این امر به انبوهسازی و پذیرش آنها کمک کند. به همین دلیل بلاک چین ها روز به روز محبوبتر میشوند.
معایب
- جوایز متفاوت: مشوقها از پروژهای به پروژه دیگر متفاوت است. پروژههای مختلفی وجود دارند که پاداشهای بلاک و برنامههای پاداش متفاوتی را ارائه میدهند.
- افزایش هزینهها: برای استخراج ارز دیجیتال سخت افزار خاصی مورد نیاز است. اغلب استخراج ارز دیجیتال باعث پرداخت قبضهای سنگین برق میشود؛ در نتیجه ممکن است هزینه ماینرها از سود آنها فراتر رفته و آنها را متضرر کند.
نحوه محاسبه پاداش بلاک بیت کوین و اتریوم
راهها و فرمولهای مختلفی برای محاسبه پاداش بلاک بیت کوین وجود دارد. اما به طور کلی پاداش بلاک بیت کوین به عواملی چون عرضه در گردش، زمان تولید بلاک و کارمزد تراکنشها بستگی دارد. به همین دلیل مقدار پاداش همیشه در نوسان است.
پاداش بلاک بیت کوین
شما میتوانید پاداش بلاک بیت کوین را از برخی پلتفرمهای اختصاصی مشاهده کنید. از جمله این وبسایتها میتوان به coinwarz و btc.com اشاره کرد.
محاسبه پاداش بلاک اتریوم
یک روش دقیق برای محاسبه پاداش بلاک اتریوم وجود دارد که فاکتورهای زیر در آن دخیل هستند:
- پاداش بلاک: یک پاداش ثابت که فقط هنگام فورک اتریوم(انشعاب) بلاک چین تغییر میکند. پاداش بلاک در حال حاضر روی 2ETH تنظیم شده است. در نتیجه، هر بلاک اتریوم بدون احتساب کارمزدهای سوخته، 2ETH به کل عرضه ارز اضافه میکند.
- کارمزد گس (Gas): هر تراکنش در اتریوم به مقدار مشخصی گس برای اجرای دستورات Opcode در EVM که وضعیت شبکه را تغییر میدهد، نیاز دارد. اگرچه هر عملیاتی به مقدار ثابتی از Gas نیاز دارد، نرخی که کاربر برای آن واحدهای گس پرداخت میکند، بر اساس BaseFeePerGas بلاک و maxPriorityFeePerGas تغییر میکند. BaseFeePerGas حداقل نرخی است که کاربر میتواند برای گنجاندن تراکنش خود در بلاک بعدی بپردازد و بر اساس کل مصرف گس بلاک قبلی تعیین میشود. اگر بلاک قبلی از کمتر از 50 درصد ظرفیت گس خود (30 میلیون واحد) استفاده کند، کارمزد پایه کاهش مییابد. اگر مصرف گس بلاک قبلی برابر با 50 درصد باشد، کارمزد پایه ثابت میماند. در غیر این صورت، اگر مصرف گس بالای 50 درصد باشد، کارمزد پایه در بلاک بعدی افزایش مییابد.
Gas units × (baseFeePerGas + maxPriorityFeePerGas) = Transaction fee
- کارمزدهای سوزانده شده: baseFeePerGas به طور کلی از پروتکل اتریوم سوزانده یا حذف میشود. برای محاسبه کل کارمزدهای سوزانده شده در یک بلاک میتوانید از فرمول زیر استفاده کنید:
BaseFeePerGas × GasUsed = Burned fees
هنگامی که میزان کل کارمزد سوزانده شده را به دست آوردید، میتوانید آن را از پاداش کل بلاک کم کنید.
پاداش بلوک + مجموع کارمزد تراکنش - کارمزدهای سوزانده شده = پاداش ماینر
جمع بندی
همانطور که ذکر شد، ارزهای دیجیتال برای تأیید تراکنشها و تأمین امنیت شبکه، بهجای اعتماد به نهادهای متمرکزی مانند بانک، به ماینرها متکی هستند. پس برای اینکه افراد برای مشارکت در این فرایند ترغیب شوند، پاداشی برای آنها در نظر گرفته شده که همان پاداش بلاک بلاک (Block Reward) است. در آخر باید گفت که شما علاوه بر استخراج، میتوانید برای خرید اتریوم از صرافی های معتبر ایرانی نیز استفاده کنید.