بازار ساخت‌وساز در ماه‌های اخیر، با تغییراتی مواجه شده که شاید در نگاه اول فقط به قیمت زمین و مسکن مربوط به نظر برسد؛ اما در واقع، بخش بزرگی از این تغییرات به افزایش هزینه مصالح و تجهیزات تأسیساتی ساختمان مربوط می‌شود. روندی که اگر کنترل نشود، می‌تواند سود پروژه‌های ساختمانی را به شکل محسوسی کاهش دهد.
در ماه‌های گذشته، قیمت تجهیزات تأسیساتی از جمله لوله، اتصالات، کلکتور، فیتینگ و شیرآلات، رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند. این افزایش قیمت تنها به دلیل نوسان ارز یا کمبود مواد اولیه نیست، بلکه نتیجه ترکیب چند عامل اقتصادی و صنعتی است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

تأثیر نوسانات بازار تاسیسات بر قیمت مسکن

افزایش قیمت هر مترمربع واحد مسکونی معمولاً نشانه‌ای از بالا رفتن هزینه‌های جانبی ساخت است و برعکس این قضیه نیز صادق است.
از لوله‌های پنج‌لایه گرفته تا اتصالات برنجی و پلیمری،زمانی که همه در معرض افزایش قیمت قرار می‌گیرند این روند معمولاً با تأخیر چند هفته‌ای نسبت به بازار مسکن ظاهر می‌شود، اما اثر آن ماندگارتر است.
در ماه‌های اخیر، فعالان بازار از افزایش میانگین ۱۰ تا ۲۵ درصدی قیمت لوازم تأسیساتی در برخی برندهای پرمصرف خبر می‌دهند. موضوعی که در صورت تداوم، ممکن است پروژه‌های نیمه‌تمام ساختمانی را نیز با چالش مالی مواجه کند.

در حال حاضر، چند برند مطرح در بازار لوله و اتصالات کشور، نقش پررنگی در پروژه‌های ساختمانی دارند؛ برندهایی مانند نیوپایپ (Newpipe)، سوپرپایپ (Superpipe)، نیو فلکس (Newflex)، وحید (Vahid) و یزد بسپار.
هر کدام از این برندها در دسته خاصی از محصولات تاسیساتی فعال هستند، اما نقطه مشترک همه آن‌ها وابستگی شدید به قیمت مواد اولیه پلیمری و فلزی است.
به عنوان مثال، در گزارش تحلیلی اخیر منتشرشده در رسانه "با مردم"، جزئیات دلایل نوسان قیمت محصولات نیوپایپ بررسی شده است و مشخص می‌شود که عواملی مانند افزایش نرخ مس، برنج و پلی‌اتیلن، در کنار تغییرات نرخ ارز، مستقیماً بر قیمت تمام‌شده این محصولات اثر گذاشته‌اند.

مطالعه گزارش کامل در رسانه «با مردم، یاور مردم» https://baamardom.ir/316785/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D9%82%DB%8C%D9%85%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%BE-%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF/
این تحلیل نشان می‌دهد که گرچه برخی برندها سعی در حفظ ثبات قیمت دارند، اما فشار هزینه‌ها در مرحله تولید و واردات مواد اولیه، اجازه کنترل کامل را نمی‌دهد.

نقش مواد اولیه در تعیین قیمت لوله و اتصالات

بخش بزرگی از هزینه تولید محصولات تأسیساتی به مواد اولیه اختصاص دارد. به‌ویژه در محصولات پنج‌لایه و پلی‌اتیلن، که مواد پلیمری نقش کلیدی دارند.
با رشد قیمت جهانی نفت و تغییرات نرخ ارز، هزینه تأمین مواد اولیه افزایش پیدا کرده و این موضوع مستقیماً در لیست قیمت برندها دیده می‌شود.
برای مثال، لوله‌های پنج‌لایه با آلومینیوم داخلی در سال گذشته با افزایش بیش از ۳۰ درصدی مواجه شدند. همین روند در اتصالات برنجی نیز به چشم می‌خورد، چرا که قیمت فلز برنج در بازارهای جهانی روند صعودی داشته است.

تأثیر نوسانات بر پیمانکاران و سازندگان

نوسانات مداوم قیمت در بخش تأسیسات باعث شده تا بسیاری از پیمانکاران تأسیسات مکانیکی و سازندگان مسکن، برای خرید مواد اولیه با چالش تصمیم‌گیری مواجه شوند.
تأخیر در خرید ممکن است باعث افزایش هزینه‌ها شود و خرید زودهنگام نیز به دلیل احتمال تغییر قیمت‌ها، ریسک بالایی دارد.
این شرایط باعث شده برخی شرکت‌های ساختمانی به سمت قراردادهای شناور قیمتی حرکت کنند تا از ضررهای ناشی از افزایش ناگهانی قیمت‌ها جلوگیری کنند.

نوسانات بازار تأسیسات ادامه دارد؟

بر اساس داده‌های موجود، بازار تأسیسات کشور در ماه‌های آینده نیز احتمالاً با نوساناتی روبه‌رو خواهد بود. افزایش هزینه حمل‌ونقل، رشد قیمت مواد اولیه و تقاضای فصلی ساخت‌وساز، همگی در جهت افزایش قیمت‌ها عمل می‌کنند.
در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران ساختمانی باید با دید بازتری وارد پروژه‌ها شوند و علاوه بر قیمت زمین و مصالح، تغییرات بازار تأسیسات را نیز در محاسبات خود لحاظ کنند.
زیرا همان‌طور که نوسان در بازار مسکن می‌تواند سود پروژه را بالا یا پایین کند، تغییرات در هزینه‌های لوله‌کشی و تأسیسات نیز می‌تواند به‌سادگی معادله سود و زیان را بر هم بزند.