توافق خوب بین آمریکا و ایران رخ می‌دهد؟
کارشناس سلاح های هسته ای و تحریمها پیشنهاد می‌دهد که توافقی بازرسی‌محور می‌تواند مزایای برجام را احیا کند، مشروط به آن‌که ایران دسترسی کامل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سایت‌های اعلام‌شده و نشده را بپذیرد. اگر ایران با چنین شفافیتی موافقت نکند، آمریکا باید از توافق خارج شود.
به گزارش 24 آنلاین، ریچارد نفیو (Richard Nephew) در فارین افرز در ۲۶ مه ۲۰۲۵ مقاله ای منتشر کرد که ترجمه بخش هایی از آن را می خوانید:
آیا دولت ترامپ می‌تواند توافقی تازه و مؤثر با ایران منعقد کند. با وجود خروج ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸، اکنون او تلاش دارد مذاکرات تازه ای را برای کنترل برنامه هسته‌ای ایران پیش ببرد.
به‌رغم دشمنی تاریخی، هر دو طرف انگیزه‌هایی برای توافق دارند: دولت ترامپ خواهان بازگرداندن ثبات استراتژیک در خاورمیانه و کسب وجهه به عنوان "توافق‌ساز" است؛ ایران نیز به دنبال کاهش تحریمها و توقف درگیری‌هاست، به‌ویژه پس از تضعیف گروه‌های نیابتی‌اش.
با این حال، مسائل ریشه‌دار همچون غنی‌سازی اورانیوم، حمایت ایران از گروه‌های مسلح و بی‌اعتمادی ایران به پایبندی آمریکا به توافقات، موانعی اساسی برای دستیابی به توافق باقی می‌ماند. ایران به سختی حاضر خواهد شد امتیازاتی بدهد که برای آمریکا مطلوب باشد، بدون عبور از خطوط قرمزش.
نویسنده پیشنهاد می‌دهد که توافقی بازرسی‌محور می‌تواند مزایای برجام را احیا کند، مشروط به آن‌که ایران دسترسی کامل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سایت‌های اعلام‌شده و نشده را بپذیرد. اگر ایران با چنین شفافیتی موافقت نکند، آمریکا باید از توافق خارج شود.
توافق جدید باید به شکلی جدی‌تر از گذشته به مسأله "سلاح‌سازی" (weaponization) بپردازد؛ از جمله اعلام تجهیزات مرتبط و دسترسی به سایت‌های نظامی. همچنین باید به نگرانی‌های مربوط به تولید سانتریفیوژ و پنهان‌کاری‌های احتمالی ایران در این حوزه پاسخ دهد.
از نظر نفیو، محدود کردن غنی‌سازی اورانیوم در ایران می‌تواند هدفی قابل تحقق باشد، هرچند ایران احتمالاً حاضر به برچیدن کامل آن نخواهد شد. با توجه به تأمین سوخت نیروگاه بوشهر از سوی روسیه، برنامه غنی‌سازی ایران از نظر اقتصادی چندان ضرورتی ندارد.
نویسنده پیشنهاد می‌کند که آمریکا ساختار رفع تحریمها را بر اساس میزان همکاری ایران در محدودسازی غنی‌سازی طراحی کند. مثلاً در ازای توقف دائمی غنی‌سازی، آمریکا می‌تواند برخی تحریمها بر بخش‌های غیرنظامی و انرژی ایران را بردارد، در حالی‌که تحریم‌های مرتبط با فعالیت‌های سپاه یا فناوری‌های دوگانه حفظ شوند.
در نهایت، نفیو هشدار می‌دهد که هر توافقی نیازمند پذیرش ریسک‌هایی از سوی آمریکا خواهد بود، اما توافقی حساب‌شده می‌تواند به کاهش تنش‌ها، مهار برنامه هسته‌ای ایران و بازگرداندن ثبات نسبی به منطقه کمک کند.
