تریاک ایرانی قیمت این مخدر را کاهش داد
تریاک ایرانی که فروشنگان نام آن را «شیر ایران» گذاشته‌اند باعث شده سال جدید قیمت این مخدر افزایش پیدا نکند.
به گزارش 24 آنلاین، ارزان‌تر، در دسترس‌تر و حتی برای بعضی‌ها جذاب‌تر به نظر می‌رسند؛ مخدرهای صنعتی را می‌گویم؛ روانگردان‌هایی که به‌سرعت جای مخدرهای سنتی را در بازار گرفته‌اند. افزایش شدید قیمت تریاک و کاهش دسترسی به آن، بسیاری از مصرف‌کنندگان را به‌سمت مواد صنعتی سوق داده؛ موادی که معمولاً قیمت پایین‌تری دارند و راحت‌تر تهیه می‌شوند.
از سوی دیگر، بازار این مواد مدام در حال تغییر است؛ هر روز با اسم‌ها و بسته‌بندی‌های تازه، مصرف‌کننده‌های جدیدی را وسوسه می‌کند. در حالی‌که بسیاری هنوز نمی‌دانند تغییر از مواد سنتی به صنعتی چه تبعات سنگینی دارد: از اعتیاد شدیدتر و اثرات روانی گرفته تا عوارض جسمی و حتی مرگ.ترکیب عوامل اقتصادی، ناآگاهی و تبلیغات فریبنده باعث شده این چرخش خطرناک در مصرف مواد سرعت بگیرد-چرخشی که می‌تواند به فاجعه‌ای خاموش بدل شود.
تغییر شیوه مصرف
با کمی تحقیق و پرس وجو می‌توان پی برد که تریاک، این ماده مخدر سنتی که تا چند سال پیش در دسترس و ارزان‌قیمت بود، حالا به جنسی نایاب و گرانقیمت تبدیل شده است. فردی که تجربه مصرف در این زمینه را داشته است، در گفت‌وگو با خبرنگار هفت‌صبح از قیمت‌های نجومی این مخدر کمیاب می‌گوید: «در این یکی دو سال اخیر، قیمت تریاک و شیره تریاک، افزایش نجومی داشت. به طوریکه بسیاری از مصرف‌کنندگان با مشکل جدی مواجه شده‌اند. برخی به سمت مواد صنعتی روی آورده‌اند و برخی هم به جای کشیدن تریاک، آن را به صورت خوراکی مصرف می‌کنند چون مصرف خوراکی تریاک، ماندگاری بیشتری دارد و فرد معتاد، می‌تواند مقدار کمتری برای مصرف روزانهاش کنار بگذارد. از طرفی مصرف خوراکی تریاک، اعتیاد بیشتری را به وجود می‌آورد.»
قیمت‌های سرسام‌آور
این مصرف‌کننده با اشاره به خطرهای روی آوردن به مخدرهای صنعتی ادامه می‌دهد: «تغییرات اقلیمی، محدودیت‌های کشت و تشدید کنترل بر مناطق تولید باعث کاهش محسوس عرضه تریاک شده است. این کاهش، به افزایش قابل توجه قیمت‌ها در بازارهای غیررسمی انجامیده است. طبق بررسی‌های میدانی و اظهارات مصرف‌کنندگان، در ماه‌های اخیر نه‌تنها قیمت انواع مواد سنتی همچون تریاک و شیره رشد چشمگیری داشته، بلکه در بازار سیاه، برخی از آن‌ها به‌قدری کمیاب شده‌اند که یافتن‌شان از تهیه دارو دشوارتر است.
برای مثال، قیمت تریاک در برخی مناطق نسبت به یک سال قبل دست‌کم دو تا سه برابر شده و در بعضی موارد، از محدوده قیمت یک سکه طلا نیز فراتر رفته است. شیره نیزکه مصرف‌کنندگان قدیمی آن را «با کیفیت‌تر و آرام‌تر» توصیف می‌کنند این روزها آن‌قدر نایاب شده که برخی فروشندگان آن را فقط به مشتریان خاص یا در حجم‌های بالا می‌فروشند.
در میان مواد صنعتی، «گل» همچنان یکی از در دسترس‌ترین‌هاست، اما قیمت آن به سطحی رسیده که برای مصرف‌کنندگان عادی، دیگر تفریحی به‌حساب نمی‌آید. مخدرهای تازه‌واردی مثل «سورچه» که قیمت هر واحد آن از نرخ یک وعده غذای کامل در یک رستوران متوسط شمال شهر هم بیشتر است، مخاطبانی خاص و محدود دارند-اما همین میزان نفوذ، در میان مصرف‌کنندگان نوجوان، زنگ خطر جدی‌تری را به صدا درآورده.
تریاک ایرانی هم رسید
نادر که سال‌هاست برای پدرش تریاک تهیه می‌کند، به نکته جالبی اشاره می‌کند و خبر از تغییر در منبع عرضه این ماده در ایران می‌دهد:« سال‌ها تریاک از افغانستان به ایران می‌آمد، ولی بعد از این‌که طالبان روی کار آمدند، قیمتش سر به فلک کشید. من پارسال تریاک مرغوب را با قیمتی خیلی پایین‌تر از امسال تهیه می‌کردم، ولی یکدفعه جهش عجیبی پیدا کرد.
خیلی از مصرف‌کننده‌ها دیگر نمی‌توانستند جنس بخرند. بعضی‌ها رفتند سراغ جنس‌های ارزان‌تر که کیفیت‌شان افتضاح بود، بعضی‌ها هم رفتند سراغ قرص و مواد صنعتی. الان قیمت‌ها یک مقدار افت کرده. وقتی از فروشنده پرسیدم چرا، گفت که تریاک ایرانی وارد بازار شده. اسمش را گذاشته‌اند شیر ایران.از نظر بو و رنگ و مزه با افغان فرق دارد، ولی می‌گویند مورفینش بالاست.»
درمان مخدر سنتی آسان‌تر است
سعید صفاتیان، تحلیلگر اعتیاد در گفت‌وگو با خبرنگار هفت صبح می‌گوید: «مصرف کننده تریاک اختلال شخصیت و توهم زیادی ندارد، اما مصرف کننده شیشه توهم بسیار شدیدی را تجربه می‌کند. از طرفی درمان مخدر سنتی خیلی راحت‌تر است. برای درمان این مخدرها، متادون، شربت و قرص داریم که افراد جایگزین تریاک می‌کنند. یعنی این ماده مخدر درمان دارویی دارد. اما مصرف روانگردان درمان دارویی ندارد. ترک آن نیز چند ماه طول می‌کشد و عموما در دوره درمان منصرف می‌شوند. در طولانی مدت نیز شرایطشان بدتر و حادتر خواهد شد.»
استراتژی گردانندگان بازار مخدرهای صنعتی
این تحلیلگر اعتیاد هشدار می‌دهد: « اگر برای گسترش مواد روانگردان فکری نشود، بازار آن‌ها تا یکی دو سال آینده به‌شدت گسترده خواهد شد. این مواد معمولاً در ابتدا با قیمت پایین عرضه می‌شوند تا مصرف‌کننده جذب کنند؛ که راهبردی آشنا در بازار مخدرهای صنعت است. اما خطر اصلی، تغییر ناگهانی در الگوی مصرف است. مثلاً کسی که با تریاک به خواب‌آلودگی عادت دارد، با رفتن به‌سمت شیشه، دچار بی‌خوابی شدید می‌شود؛ تغییری که می‌تواند پیامدهای جسمی، روانی و خانوادگی جدی به‌دنبال داشته باشد. از افزایش ضربان قلب و فشار خون گرفته تا آسیب به کبد، کلیه‌ها و حتی بروز تشنج و سکته.»
نباید تمام تمرکز روی حوزه مبارزه باشد
سعید صفاتیان، تحلیلگر اعتیاد به نکته‌ای اشاره می‌کند که معمولا سیاستگذاران مبارزه با موادمخدر کمتر به آن توجه می‌کنند: «باید برای کنترل این ماجرا، برنامه‌های پیشگیری قوی در کشور ایجاد کنیم. از روش‌های درمانی استفاده شود و بخش خصوصی بیشتر درگیر باشد. همچنین از سازمان‌های مردم‌نهاد نیز استفاده بیشتری شود.
به نظرم نباید تمام تمرکز روی حوزه مبارزه باشد. پیشگیری، درمان و مقابله در کنار هم می‌تواند نتیجه بخش شود. همچنین باید از درمان اجباری کمتر استفاده کنیم چون نتیجه‌ای ندارد. هزینه و بودجه‌ها بیشتر باید صرف پیشگیری شود. برای پیشگیری نیز باید، صدا و سیما و آموزش و پرورش متولی این موضوع شوند. برنامه‌های پیشگیری در کتب درسی وجود داشته باشد تا از همان کودکی برای فرد نهادینه شود. خانواده‌ها نیز باید مهارت‌های زندگی را آموزش ببینند تا بتوانند فرزندان خود را در این راه کنترل کنند.»
