کارشناس فناوری اطلاعات: محدودیتها باید نخست متوجه سطوح بالای مدیریتی و امنیتی باشد، نه عموم مردم
یک کارشناس فناوری اطلاعات گفت: در شرایط خاص و حساس، نظیر وضعیت جنگی، طبیعی است که برخی اقدامات نظارتی یا کنترلی در فضای مجازی مدنظر قرار گیرد. اما مسألهی مهم آن است که چگونه میتوان از این ظرفیت عظیم دیجیتال، بهرهبرداری بهینه کرد؛ بیآنکه آسیب جدی به کسبوکارها و خدمات حیاتی وارد شود.

به گزارش 24 آنلاین، کیوان نقرهکار درباره پیامدهای فیلترینگ اظهار کرد: فضای اینترنت، بهویژه در قالب اینترنت ملی، طبیعتی خاص دارد و دسترسیها در آن میتواند بهگونهای متفاوت تعریف شود. باید توجه داشت که مسئلهی فیلترینگ و محدودسازی، از منظر فنی و اجتماعی، دو مقولهی مستقلاند که هر یک پیامدها، آسیبها و در عین حال فرصتهای خاص خود را دارند.
وی تأکید کرد که امروزه طیف گستردهای از مشاغل، چه سنتی و چه نوظهور که بر بستر فضای مجازی بنا شدهاند، از شبکهها، اپلیکیشنها و پلتفرمهای متنوع دیجیتال برای پیشبرد امور خود بهره میبرند. این تنها بعد اقتصادی ماجراست. در دیگر حوزهها نظیر آموزش، سلامت، خدمات دولت الکترونیک و پرداختهای مالی نیز شاهد وابستگی گستردهی جامعه به بستر مجازی هستیم؛ بهگونهای که هرگونه محدودیت یا فیلترینگ میتواند ظرفیتهای حیاتی این فضا را با اختلال مواجه کند.
نقرهکار در ادامه افزود: در شرایط خاص و حساس، نظیر وضعیت جنگی، طبیعی است که برخی اقدامات نظارتی یا کنترلی در فضای مجازی مدنظر قرار گیرد. اما مسألهی مهم آن است که چگونه میتوان از این ظرفیت عظیم دیجیتال، بهرهبرداری بهینه کرد؛ بیآنکه آسیب جدی به کسبوکارها و خدمات حیاتی وارد شود.
وی خاطرنشان کرد: امروز با نوعی از نبرد روبهرو هستیم که ماهیتی نرم، فناورانه و رسانهای دارد. جنگی که در آن نه تنها سامانهها مورد حمله قرار میگیرند، بلکه افکار عمومی نیز هدف قرار میگیرد؛ از طریق انتشار اخبار جعلی، روایتسازیهای انحرافی و ایجاد تشویش در اذهان. در چنین شرایطی، بسیاری از کشورها تلاش میکنند تا به نحوی فضای مجازی را برای خود مدیریت یا حتی محدود کنند. با این حال، تجربه نشان میدهد که محدودسازی افراطی ممکن است آثار سوء بیشتری داشته باشد.
از نگاه وی، راهکار اصلی، توسعهی فرهنگسازی، آموزش عمومی و ارتقاء سواد رسانهای است تا آحاد جامعه توان تفکیک حقیقت از دروغ را پیدا کرده و بتوانند در این فضا بهدرستی عمل کنند. در این صورت، شاید دیگر نیازی به مداخلات گسترده و محدودیتهای سراسری نباشد.
در پایان نقرهکار با اشاره به تجربهی کشورهای پیشرفته در عرصهی فناوری افزود: در بسیاری از این کشورها، مدیران ارشد دولتی و حتی فعالان بخش خصوصی از پیامرسانها یا سامانههای عمومی استفاده نمیکنند، چرا که حفظ امنیت اطلاعات در زمان جنگ نرم از اهمیت بسزایی برخوردار است. بنابراین، چنانچه ضرورتی برای محدودسازی وجود دارد، این محدودیت باید نخست متوجه سطوح بالای مدیریتی و امنیتی باشد، نه عموم مردم. چراکه با فیلتر کردن صرف، نمیتوان تهدیدهای واقعی را از میان برداشت، بلکه باید با هوشمندی، آموزش و تدبیر، در مسیر حفظ امنیت ملی و منافع عمومی گام برداشت.