ایران خواستار فرآیندی شفاف و فراگیر در انتخاب دبیرکل جدید سازمان ملل شد

به گزارش ۲۴ آنلاین، امیرسعید ایروانی روز دوشنبه به وقت محلی در نشست شورای امنیت درباره رهبری برای صلح در خصوص ماده ۹۹ منشور سازمان ملل گفت: ماده مزبور همچنان یکی از قدرتمندترین ابزارهای در اختیار دبیرکل سازمان ملل متحد به‌شمار می‌رود. با این حال، طی دو سال گذشته، در حالی که جهان شاهد جنگ نسل‌کشانه و ارتکاب جنایات فاحش جنگی توسط رژیم صهیونیستی در غزه، به قتل رسیدن کارکنان بشردوستانه سازمان ملل و نیروهای حافظ صلح این سازمان و نیز اقدامات تجاوزکارانه علیه کشورهای منطقه بوده است، شورای امنیت به‌سبب وتوی یکی از اعضای دائم خود در وضعیت فلج کامل قرار داشته است.

وی تصریح کرد: در چنین مقاطع حیاتی، اختیار استثنایی اعطا شده به دبیرکل بر اساس ماده ۹۹ منشور، نه به‌طور کامل، نه به‌موقع و نه با صلابت و جدیتی که اوضاع و احوال ایجاب می‌کرد، مورد اعمال قرار گرفته است.

ایروانی در خصوص ماده ۱۰۰ منشور و ویژگی‌های مورد نیاز دبیرکل آتی سازمان ملل نیز گفت: دبیرکل سازمان ملل باید مظهر استقلال، سلامت اخلاقی و شجاعت باشد و تعهدی تزلزل‌ناپذیر به اهداف و اصول منشور از خود نشان دهد.

وی تاکید کرد: ماده ۱۰۰ منشور، استقلال و بی‌طرفی دبیرکل و دبیرخانه را تضمین می‌کند. نامزدی که عامدانه در ایفای تعهد خود نسبت به پاسداری از منشور ملل متحد قصور ورزیده باشد یا از محکوم کردن حملات نظامی غیرقانونی علیه تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز و تحت حفاظت که به‌طور آشکار ناقض حقوق بین‌الملل و در تعارض مستقیم با اساسنامه، ماموریت و مسوولیت‌های نهادی‌ست که ریاست آن را بر عهده دارد خودداری کرده باشد، به‌طور بنیادین، اعتماد به توانایی وی برای ایفای نقش به‌عنوان پاسدار امین منشور و انجام وظایفش به‌نحو مستقل، بی‌طرفانه و فارغ از جانبداری سیاسی یا هراس از دولت‌های قدرتمند، آنگونه که منشور اقتضا می‌کند، تضعیف می‌گردد.

نماینده دائم ایران در سازمان ملل در خصوص ماده ۱۰۵ منشور و ضرورت حمایت از نمایندگان دولت‌های عضو نیز گفت: دبیرکل سازمان ملل دارای مسوولیتی روشن، قطعی و غیرقابل عدول است؛ مسوولیتی که هم از نص صریح و هم از روح ماده ۱۰۵ منشور ناشی می‌شود.

ایروانی اضافه کرد: دبیرکل سازمان ملل مسوول صیانت از حقوق و مزایای نمایندگان و تضمین مشارکت کامل و برابر تمامی دولت‌های عضو منطبق با اصل تساوی حاکمیتی مندرج در ماده ۲ منشور است. این حمایت‌ها صرفا جنبه نمادین ندارند؛ بلکه تعهداتی الزام‌آور و دارای ماهیت حقوقی برای کشور میزبان به‌شمار می‌روند.

سفیر ایران در سازمان ملل افزود: هرگاه این حقوق از طریق اعمال محدودیت در تردد، خودداری از صدور روادید، آزار و مزاحمت یا هرگونه مداخله دیگر نقض شود، دبیرکل موظف است به‌صورت قاطع، شفاف، بدون اعمال گزینش‌گری و با بهره‌گیری از تمامی ابزارهای حقوقی و نهادی موجود واکنش نشان دهد. قصور در ایفای این مسوولیت، سازمان ملل متحد را تضعیف کرده و اصل تساوی حاکمیتی که در کانون نظام ملل متحد قرار دارد را دچار فرسایش می‌سازد.

وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران خواستار فرآیندی شفاف و فراگیر در انتخاب دبیرکل بوده، آمادگی خود را برای مشارکت در گفت‌وگوهای معنادار در سراسر این فرآیند اعلام می‌دارد و بر عزم خود برای همکاری با دبیرکل آینده به‌منظور پیشبرد صلح، عدالت، اهداف و اصول منشور تاکید می‌کند.

دوره ماموریت آنتونیو گوترش دبیرکل کنونی سازمان ملل روز ۳۱ دسامبر ۲۰۲۶ (۱۰ دی ۱۴۰۵) به پایان می‌رسد. دوره‌های خدمت دبیرکلی سازمان ملل محدود نیست، اما طولانی‌ترین دوره مسئولیت دبیرکلی سازمان ملل تاکنون ۱۰ سال بوده است. بر اساس رویه موجود، دبیرکل نباید از میان پنج عضو دائم شورای امنیت شامل روسیه، انگلیس، چین، آمریکا و فرانسه انتخاب شود.

تاکنون «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رسما نامزدی خود را برای دبیرکلی آینده سازمان ملل اعلام کرده است. در بسیاری دیگر از نهادهای سازمان ملل نیز انتخابات یا تمدید دوره‌ها پیش رو است.