تجربه پلاسکو و متروپل به انفجار بندرعباس کمک کرد؟

به گزارش 24 آنلاین، حمید شکری‌خانقاه در گفت‌وگویی با ایسنا درباره عملکرد رسانه‌ها در پوشش اخبار مربوط به حادثه انفجار بندر شهید رجایی، در پاسخ به اینکه با توجه به تجربه بحران‌های گذشته مانند پلاسکو، متروپل و ... تا چه میزان رسانه‌های ما توانستند در حادثه جدید (انفجار بندر شهید رجایی) روزنامه‌نگاری بحران را در حد استاندارد ارائه کنند؟ اظهار کرد: باز هم طبق معمول در بحث بحران عقب ماندیم و متوقف شدیم. هنوز سیستم منسجمی برای مقابله با بحران‌های رسانه‌ای نداریم.

او درباره عملکرد رسانه‌های رسمی در حادثه بندرعباس، ادامه داد: روایتگر اول نیستیم و همچنان رسانه‌های مختلف به ویژه از شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌نگارها همچنان خبر اول هستند. حتی صداوسیمای ما متاسفانه طبق اغلب مواقع عقب‌ است.

وقتی ما چیزی ننویسیم دیگران برای ما خواهند نوشت

او درباره عملکرد خبرگزاری‌ها با بیان اینکه مرجعیت رسانه‌ای در بحران را از دست داده‌ایم، گفت: نمی‌دانیم چه بلایی سر خبرگزاری‌ها آمده. یک زمانی ثانیه برای خبرگزاری‌ها مهم بود و خبر اول را به ثانیه می‌زدند که بگویند روایتگر اولین خبر بوده‌اند اما حالا خبرگزاری‌های ما به ساعت هم عقب‌اند و مقابل رسانه‌نگارها و انسان رسانه‌ها عقب نشینی کرده‌اند؛ لذا عملاً از آن روایتگری اول غفلت خواهند کرد و وقتی ما چیزی ننویسیم دیگران برای ما خواهند نوشت. به ویژه دشمنان ما، خصوصاً خبرگزاری‌های خارجی ما، خصوصاً رسانه‌های دیگری که مدام به مسائل دامن می‌زنند.

از بحران‌های گذشته درس نگرفته‌ایم

او با بیان اینکه ستاد مدیریت بحران ما هنوز از بحران‌های گذشته درس نگرفته است، اظهار کرد: به‌رغم بحران‌هایی که پیش از این داشته‌ایم، روند رو به جلویی را در پوشش اخبار بحران تجربه نمی‌کنیم. هنوز مدیریت ستاد بحران ما، از بحران‌های قبلی درس نگرفته است؛ به علت اینکه مشاوران صالح، کارآمد، توانمند یا کارشنان حوزه رسانه، ارتباطات و روابط عمومی در کنار این‌ها قرار نگرفته‌اند. در واقع بُعد امنیتی ـ حفاظتی ستاد مدیریت بحران از بُعد رسانه‌ای و افکار عمومی قوی‌تر است و این خطرناک است؛ چراکه در بحث جنگ رسانه، بُعد امنیتی‌مان باید توسط کارشناسان رسانه و ارتباطات تعریف شود.

رسانه‌های ما در عنصر روایت ضعف دارند

شکری خانقاه با اشاره به اینکه رسانه‌های ما در عنصر روایت ضعف دارند، گفت: اگر استخوان‌بندی رسانه صحت، دقت و سرعت است، در بحث سرعت کم‌کاری کردیم و در ادامه آن سرعت، باید قدرت تحلیل‌گری را هم بیشتر می‌کردیم.

این مدرس ارتباطات درباره عملکرد رسانه‌ها برای دستیابی به جایگاه روایت اول نیز اظهار کرد: فیک‌نیوزها به یک‌باره وارد می‌شوند و خبرهایی منتشر می‌شود که نه رد نمی‌شود نه تایید؛ در حالی‌که در این میان خبرگزاری‌ها و گزارشگران رسمی ما باید به عمق داستان و ماجرا بروند. در گذشته وقتی یک بحران در جایی از کشور پیش می‌آمد، خبرگزاری‌ها فورا گزارشگر خود را اعزام می‌کردند. حالا چه تعداد از این خبرگزاری‌های ما گزارشگر اعزام کردند؛ اغلب آنها هم از دور مثل همین گزارشگرانی که آن‌ور آب می‌نشینند، خبرها را گلچین و از زاویه خودشان مطرح می‌کنند. در حالی‌که اگر خبری فیک مطرح شد سریع رسانه‌ها باید وارد عمل شوند و تکلیف این خبرها را روشن کنند. ما اینها را نداریم و مردم هم در این میان سردرگم می‌شوند؛ در شرایطی که رسانه‌نگار تحقیقی، رسمی، معتبر و کسی که حرف اول و آخر را بزند، در حوزه رسانه نداریم.

مهر «غلط» بر فیک‌نیوزها بزنیم

او در پاسخ به اینکه برای مقابله با فیک نیوزها چه باید کرد، گفت: باید جسورانه، قاطعانه و شجاعانه فیک‌نیوزها را بازنشر داد اما با مُهر «غلط»؛ یعنی تمام رسانه‌ها باید یک لوگوی «غلط» داشته باشند و همان خبر فیک را با آن لوگو بازنشر دهند و در ادامه هم دربار آن توضیح دهند.

شکری‌خانقاه در پایان درباره راه‌هایی که به افزایش سرعت عملکرد رسانه‌های رسمی در بحران‌ها می‌انجامد، اظهار کرد: رسانه‌ها در درجه اول برای مدیریت بحران باید یک تیم و یک کارگروه تشکیل دهند. اگر این مرجعیت را رسانه‌های رسمی ما پیدا کنند، صداوسیما هم دنبالشان می‌آید، ستاد بحران هم دنبالشان می‌آید و از خدمات‌شان استفاده می‌کند. ولی اینکه رسانه منتظر باشد، مدیریت بحران و ستاد بحران بیاید و با رسانه‌ها جلسه تشکیل بدهد، این اتفاق پیش نخواهد آمد. باید خود رسانه‌ها یک کارگروه تشکیل دهند، از کارشناسان مختلف از جمله کارشناسان ارتباطات دعوت کنند و چون نگاه فقط رسانه‌ای نیست، نگاه امنیتی هم دارد، نگاه ارتباطی، سیاسی هم دارد، از کارشناسان مختلفی دعوت کنند و این کارگروه ستاد بحران مربوط به خود خبرگزاری‌های رسمی باشد و در بحران‌های مختلف خودشان سریع گزارشگر اعزام کنند.