برای نخستین بار: نوری بیلگه جیلان رئیس هیات داوران جشنواره جهانی فیلم فجر شد/ حسینی: این روزهای سخت را با روزهای پس از امضای برجام مقایسه نکنید

رسانه نه یک همراه لحظه‌ای که شریک بلندمدت سینماست

حسینی پیش از شروع نشست اشاره کرد: «قبل از ورود به بحث جشنواره باید اشاره کنم از نظر من رسانه بخشی از سینماست و در شکل‌دهی به بدنه عمومی سینما بسیار موثر است. همچنین در شکل‌گیری حافظه جمعی ما، در زاویه دیدمان، در فراتر رفتن‌مان از تجربه شخصی‌، در یاد گرفتن سینما، در مقایسه کردن و در دیدن از نقشی اساسی برخوردار است. برای همین معتقدم رسانه نه یک همراه لحظه‌ای که شریک بلندمدت سینماست و از این جهت بسیار خوشحالم که در میان شما هستم.»

ازجمله نکات قابل توجهی که روح‌الله حسینی تا به حال و در طول نشست خبری جشنواره به آن اشاره کرده است، حضور نوری بیلگه جیلان، کارگردان و عکاس اهل ترکیه، به عنوان یکی از سرمایه‌های سینمای جهان در مقام رئیس هیات داوران چهل‌وسومین جشنواره جهانی فیلم فجر است. همچنین حسینی اشاره کرد تلاش می‌کند جشنواره‌ای شایسته و در خور نام ایران برگزار کند، جشنواره‌ای که حافظ آبروی نام ایران، جشنواره جهانی فیلم فجر و شهر شیراز باشد.

انتخاب ۵۲ اثر از میان ۷۰۰ فیلمی که به دبیرخانه رسید 

چهل‌وسومین جشنواره جهانی فیلم فجر، طبق فراخوان منتشرشده در شهریورماه در ۴ بخش رقابتی؛ مسابقه بین‌الملل، جلوه‌گاه شرق، چشم‌انداز (مسابقه فیلم اولی‌ها و فیلم دومی‌ها) و زیتون شکسته (بخش‌های رقابتی) و ۳ بخش غیررقابتی؛ آثار مرمت‌شده (سینمای شاعرانه)، مرور سینمای ترکیه و جشنواره‌ی جشنواره‌ها از پنجم تا دوازدهم آذرماه در شیراز برگزار خواهد شد. طبق اعلام مدیر روابط‌عمومی این رویداد، بیش از ۷۰۰ فیلم به جشنواره رسید که از آن میان ۵۲ فیلم به نمایش درخواهد آمد. 

او در توضیحاتی پیش از شروع پرسش و پاسخ، افزود: «زیتون شکسته که پیش از این با عنوان شاخه زیتون در جشنواره جهانی فیلم فجر برگزار می‌شد به شکلی خاص از سینما اختصاص دارد؛ سینمای مقاومت، سینمای صلح و سینمای پایداری. فیلم‌های حاضر در این بخش به جنگ غزه، مسائل فلسطین و لبنان و جنگ ۱۲ روزه اسرائیل علیه ایران اختصاص دارد. ضمن این که ذیل زیتون شکسته، بخشی هم به ویدئو و عکس‌های مرتبط با موضوع اختصاص پیدا خواهد کرد.» در مورد تعداد عکس‌ها و ویدئوهای رسیده نیز به ۳۰۰۰ عکس و ۵۵۰ ویدئو اشاره شد.

چنان‌چه مدیر روابط‌ عمومی چهل‌وسومین جشنواره جهانی فیلم فجر اعلام کرد در بخش مسابقه بین‌الملل ۱۶ فیلم از ۲۱ کشور به نمایش درخواهد آمد، در بخش جلوه‌گاه شرق ۱۲ فیلم از ‍۱۸ کشور، در بخش چشم‌انداز ۱۱ فیلم از ۱۰ کشور و در بخش زیتون شکسته ۶ فیلم از ۱۵ کشور. ضمن این که ایران در بخش رقابتی با ۸ فیلم حضور خواهد داشت. در بخش‌های غیررقابتی؛ فیلم‌های مرمت‌شده هم‌چون «دلشدگان»، «کاغذ بی‌خط»، «درخت گلابی» و... نشان داده می‌شوند. بخش ویژه جشنواره نیز، مختص سینمای ترکیه است. در این بخش آثار فیلمسازان برجسته ترکیه، آثاری با نگاه شاعرانه و انسان‌دوستانه روی پرده می‌روند. همچنین در بخش جشنواره‌ی جشنواره‌ها مخاطبان می‌توانند به تماشای آثار تحسین شده جشنواره‌های معتبر جهانی؛ ۵ فیلم از ۱۰ کشور بنشینند.

با وجود دشواری‌ها، حافظ آبروی ایران، سینما و شهر شیراز خواهیم بود 

با آغاز بخش پرسش و پاسخ، روح‌الله حسینی، دبیر جشنواره در برابر مقایسه دوره‌های پیشین جشنواره جهانی فیلم فجر با دوره کنونی، گفت: «ما نباید یادمان برود که در چه دوره‌ای به سر می‌بریم. شما نمی‌توانید اولین دوره‌ای را که جشنواره جهانی از جشنواره فیلم فجر جدا شد، با امروز مقایسه کنید. درواقع روزهای پس از امضای برجام، اصلا قابل مقایسه با سال ۱۴۰۴ نیست. فراموش نکنید هنوز مدت زمان زیادی از روزهایی که چند میلیون نفر از تهران خارج شدند نمی‌گذرد، روزهای جنگ و بعد فعال شدن مکانیسم ماشه. ما هنوز روزهایی را از خاطر نبرده‌ایم که کارشناسان در تلویزیون می‌گفتند هفته بعد جنگ خواهد شد. ما در چنین فضایی تلاش می‌کنیم که جشنواره‌ای شایسته و درخور نام ایران برگزار کنیم. این فضا را فراموش نکنید و از یاد نبرید کجا هستیم و چه مقطعی از زمان است. با این وجود ما تمام تلاش‌مان را خواهیم کرد تا جشنواره‌ای حافظ آبروی ایران، سینما و شهر شیراز برگزار کنیم.»

حسینی در ادامه به این نکته اشاره کرد که برگزارکنندگان جشنواره در دوره‌های قبل، برای دعوت از مهمانان خارجی حدود ۶ الی ۹ ماه زمان در اختیار داشتند و در این دوره کوشیده شد با وجود زمان کم‌تر، کارها به خوبی پیش برود. او همچنین به این نکته اشاره کرد که در شرایط کنونی دعوت از مهمانان خارجی اصلا کار ساده‌ای نیست. با این حال طبق گفته او، آن آثاری که دعوت شده‌اند و آن آثاری که پذیرفته شده‌اند، همگی آثاری ارزشمند و قابل احترام هستند.

نوری بیلگه جیلان؛ رئیس هیات داوران/ دلیل نبودن «تهران کنارت» ممیزی نبود 

روح‌الله حسینی، دبیر چهل‌وسومین جشنواره جهانی فیلم فجر در ادامه حضور نوری بیلگه جیلان، کارگردان سرشناس ترکیه را به عنوان رئیس هیات داوران تایید کرد. او همچنین در پاسخ به پرسشی با این مضمون که آیا جایگاه حقوقی‌اش؛ «معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی» بر نحوه انتخاب آثار حاضر در جشنواره تاثیر داشته است یا خیر، گفت: «فیلم‌هایی که به جشنواره جهانی فیلم فجر آمدند همان مسیری را طی کردند که باقی فیلم‌ها برای حضور در باقی جشنواره‌ها طی می‌کنند. به غیر از این هیچ ملاحظه خاصی دیگری مد نظر نبود جز رویکرد جشنواره که به سمت سینمای شاعرانه است.» او در پاسخ به این که آیا درست است که فیلم «تهران کنارت» ساخته علی بهراد به علت ممیزی به جشنواره نیامد؟ گفت: «چنین چیزی صحت ندارد. درواقع بعد از بسته شدن جدول فیلم‌ها بود که درخواست اضافه شدن این فیلم به جشنواره طی مذاکره‌ای تلفنی مطرح شد. اما با توجه به بسته شده‌ بودن جدول چنین امکانی وجود نداشت.»

مذاکره برای حضور «صدای هند رجب» در جریان بود اما تهیه‌کننده‌اش مخالفت کرد/ گامی برای شکستن انزوای فرهنگی ایران  

روح‌الله حسینی در پاسخ به سوال خبرگزاری خبرآنلاین در مورد احتمال حضور فیلم تحسین‌شده «صدای هند رجب» اثر کوثر بن هنیه در جشنواره چهل‌وسوم گفت: «ما در حال مذاکره با پخش‌کننده بودیم و اتفاقا روند مذاکرات، روند قابل قبولی بود. در این بین خبری در مورد احتمال حضور این اثر در جشنواره منتشر شد، که اگرچه از سر خیرخواهی بود اما نباید منتشر می‌شد. انتشار این خبر برای ما دردسرساز و موجب شد تهیه‌کننده اروپایی- آمریکایی آن مانع از این اتفاق شود. این یکی مواردی است که سختی کار ما را نشان می‌دهد. چراکه باید تا روز آخر از نام مهمانان و فیلم‌ها مواظبت کنیم تا مبادا اتفاقی که برای «صدای هند رجب» رخ داد برای اثر دیگری رخ دهد.»

او همچنین در مورد «انزوای فرهنگی ایران و مشکلات ناشی از آن» که مورد اشاره خبرنگار خبرآنلاین قرار گرفت، گفت: «قطعا حضور مهمانان خارجی که در طول جشنواره جهانی فیلم فجر به ایران خواهند آمد، در کشورمان ما، گامی بزرگ در مسیر شکستن این انزوای فرهنگی است. یا دست کم به خروج ایران از انزوای فرهنگی کمک می‌کند. اتفاقی که بسیاری مایل به رخ دادن آن نیستند و ترجیح می‌دهند نه پای مهمانان خارجی به ایران باز شود و نه پای فیلم‌های ایرانی به کشورهای خارجی.»  

چرا سینمای شاعرانه؟/ چرا شیراز؟/ چرا ترکیه؟

روح‌الله حسینی، دبیر چهل‌وسومین جشنواره جهانی فیلم فجر در پاسخ به این که چرا رویکرد جشنواره چهل‌وسوم «سینمای شاعرانه» است توضیح داد: «شعر فقط یک هنر نیست. یک شیوه است برای دیدن و نگریستن و این هم حرف من نیست. بسیاری از ایران‌شناسان بزرگ و فیلسوفان درگذشته ما به این نکته اشاره داشته‌اند. ما کم‌تر کشوری را می‌شناسیم که مثل ایران، مراسماتش چون شب یلدا و نوروز این‌طور با شعر گره خورده باشد. شعر و شاعر در ایران قرن ۲۱ همچنان حاضر و ناظر است؛ مولانا، سعدی، حافظ و... پس شعر مزیت فرهنگی و تمدنی ما و بخشی از شاکله و هویت‌مان است که می‌توانیم آن را به سایر پدیده‌ها و رسانه‌ها گره بزنیم. شعر، بزرگ‌ترین دستاورد ما از دوره کلاسیک است و خوش‌نامی‌مان در جهان به واسطه مولانا، حافظ، سعدی و خیام است. آن‌چه ما می‌توانیم انجام دهیم این است که این بزرگترین دستاورد دوره کلاسیک را با بزرگ‌ترین دستاورد دوره مدرن یعنی سینما گره بزنیم. در نتیجه، رویکرد شاعرانه به معنای ارزش نهادن به چنین شیوه‌ای از دیدن و نگریسن است. شیوه‌ای که به هویت ما بسیار نزدیک است و بخشی از ماست. در سینمای ما مثال‌های بسیاری برای سینمای شاعرانه وجود دارد؛ از داریوش مهرجویی تا مجید مجیدی. سینمای شاعرانه در عین این که هویت ماست، می‌تواند مزیت ما هم باشد، مزیت سینمای ما در جهان. پس انتخاب آثار منطبق با این رویکرد بوده است. در نهایت این که، ویژگی اصلی این آثار سرگرم‌کنندگی نیست، بلکه ویژگی‌هایی است که یک شعر از آن‌ها برخوردار است. ویژگی‌هایی چون ایجاز، مکث، سکوت، ابهام، استعاره و....»

حسینی همچنین در مورد این که چرا شهر شیراز به عنوان میزبان جشنواره چهل‌وسوم انتخاب شده است، گفت: «همان‌طور که می‌دانید در وزارت ارشاد دولت چهاردهم بارها و بارها بر «ایران، فقط تهران نیست» تاکید شده است. ازجمله موثرترین موقعیت‌ها برای تحقق این شعار، انتقال رویدادهای فرهنگی از تهران به دیگر نقاط ایران است. شیراز نیز، هم از امکانات لازم فنی و زیرساختی و هم از مخاطب فرهنگی و فرهیخته برای برگزاری این رویداد برخوردار است. رویکرد ما نیز که رویکرد شاعرانه است و همین موجب تشویق‌مان شد که جشنواره را به شهری ببریم که نامش با شعر و ادب گره خورده است. در شیراز هم استقبال خوبی از برگزاری جشنواره در این شهر شد. هرچند به هر حال با توجه به این که سال اول است و تجربه اول، باید تلاش کنیم تا با کمترین ایراد و اشکال برگزار شود.»   

او همچنین در مورد این که چرا تمرکز این دوره از جشنواره بر سینمای ترکیه است، توضیح داد: «ما در سال فرهنگی ایران و ترکیه به سر می‌بریم و یکی از دلایلی که در بخش‌های مختلف شاهد نمایش فیلم‌هایی از ترکیه خواهیم بود، این است. ضمن این که مهمانانی ازجمله عوامل آثار در جشنواره حضور خواهند داشت تا در نشست‌هایی با حضور فیلم‌سازان ایرانی و خارجی، در مورد سینمای ترکیه صحبت کنند. فراموش نکنید که سال‌هاست تفاهمنامه‌ای میان وزارت فرهنگ ما و ترکیه منعقد شده است که ما به دنیال احیای آن نیز هستیم و در این زمینه جلسات خوبی هم برگزار کرده‌ایم. در نهایت امیدواریم شاهد حضور یک هیات سینمایی معتبر و همچنین مقامات بلندپایه وزارت فرهنگ ترکیه در جشنواره باشیم.»

رد شایعه لو عضویت در فیاپف

روح‌الله حسینی هم‌چنین شایعه لغو عضویت در فیاپف را رد کرد و گفت اگر به فیاپ مراجعه کنید جشنواره جهانی فیلم فجر (۵ تا ۱۲ آذر) را مشاهده خواهید کرد.