حریم تئاتر شهر یک حریم باز است

در آغاز کورش سلیمانی، با ارایه توضیحاتی درباره ضرورت روشنگری درباره حریم مجموعه تئاترشهر تاکید کرد: لازم است به پرسش‌های جامعه تئاتری و رسانه‌ها درباره جزییات حریم پاسخ بدهیم. این پروژه از مدت‌ها پیش آغاز شده و پیشبرد آن با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده است.

او ادامه داد: تئاتر شهر و همه مکان‌های فرهنگی میراثی است که باید به نسل‌های آینده منتقل کنیم. سعی ما این است که خدمتی انجام بدهیم بدون اینکه بخواهیم بگوییم در دوره ما این کار انجام شده است.

سلیمانی با اشاره به اینکه ایجاد حریم برای تئاتر شهر ضرورت دارد، در این باره توضیح داد: بحث مراقبت از این مجموعه مطرح است؛ چه به لحاظ آثاری که در آن روی صحنه می‌روند و چه از نظر ترددهای نامناسبی که در اطراف آن وجود دارد و گاه به ویژه در ساعت‌های پایانی شب بسیار مشکل‌ساز شده و دردسرهایی برای بانوان هنرمند ایجاد کرده است.

رییس مجموعه تئاترشهر با اشاره به اینکه قصد بی‌حرمتی به کسی نداریم، خاطرنشان کرد: کنار دیوار تئاترشهر جای مناسبی برای اسکان هموطنان کارتن‌خواب و روشن کردن آتش توسط آنان نیست. همچنانکه دستفروشان هم باید محل کسب درآمد داشته باشند اما حضور آنان در اطراف تئاتر شهر چندان مناسب نیست. 

او با تاکید بر ضرورت شکل‌گیری فعالیت‌های فرهنگی متناسب با تعریف تئاتر شهر در محوطه این مجموعه افزود: این کار با ایجاد حریم، آسان‌تر رخ خواهد داد.

سلیمانی همچنین تاکید کرد: حریم ما بسته نیست بلکه برای رفع مزاحمت‌ها است و حریم باز است. این حریم در طول روز باز است و شب‌ها برای محافظت از مجموعه بسته می‌شود.

او با قدردانی از سید عباس صالحی، وزیر ارشاد که به حریم تئاتر شهر توجه داشته است، از تلاش‌های وزارتخانه و دفتر طرح‌های عمرانی و همراهی شهرداری منطقه یازده تشکر کرد.

سلیمانی، تئاتر شهر، را نگین منطقه یازده خواند و افزود: هرچه اینجا روشن‌تر باشد، برای فضای کلی منطقه و نیز برای هنرمندان خواهد بود.

در بخش بعدی این نشست که با اجرای علیرضا سعیدی، مدیر روابط عمومی‌ تئاتر شهر برگزار شد، سروناز امتیازی، مهندس معمار و طراح حریم مجموعه تئاترشهر با همراهی مجتبی گیویان، با نمایش تصاویری و نیز ارایه توضیحاتی درباره ضرورت ایجاد حریم نکاتی را بیان کردند.

گیویان با اشاره به اینکه تئاتر شهر پیش‌تر حریمی داشته است، یادآوری کرد: در دوره حضور آقای کرباسچی در شهرداری به سبب سیاستی که در برداشتن حریم پارک‌ها وجود داشته، حریم تئاتر شهر هم برداشته می‌شود که مشکلاتی برای عرصه تملیک مجموعه ایجاد می‌کند.

او با اشاره به معضلات اجتماعی در اطراف مجموعه تئاترشهر طی سال‌های گذشته ادامه داد: گاه تجمعاتی که شکل می‌گرفت، ایمنی روانی مجموعه را به هم می‌زد، در کنار تهدیدهای امنیتی و مسائلی مانند تکدی‌گری و فروش مواد مخدر یا نزاع‌های خیابانی، ایمنی بنای تئاتر شهر را هم به خطر انداخته است.

گیویان سپس به آسیب‌هایی اشاره کرد که به بنای مجموعه وارد شده، مانند سرقت و صدمه زدن به مجسمه‌های این مجموعه و مواردی چون دستبرد زدن به کاشی‌ها، دستگیره‌ها و دیگر اجزای این بنا و متذکر شد: دنبال مقصر نیستیم ولی وظیفه ما مراقبت از مجموعه تئاتر شهر به عنوان یکی از میراث‌های ارزشمند کشور است.

او همچنین از آسیب‌هایی یاد کرد که با احداث ایستگاه مترو در مجاورت مجموعه رخ داده است و گفت: الان صدای توقف قطارهای مترو و لرزش ناشی از آن کاملا در مجموعه و بخصوص زیرزمین آن محسوس است در حالیکه قبلا سکوت مطلق بود.

گیویان یادآوری کرد: بحث حریم مجموعه از سال ۸۰ دنبال می‌شد و از سال ۸۴ تاکید شد که نباید در حریم  تئاترشهر به عنوان مجموعه‌ای که عرصه دارد، چیزی ساخته شود تا اینکه در دهه ۹۰ وزارت میراث فرهنگی در باب حریم مصوبه‌ای می‌دهد و آقای اسماعیلی، وزیر وقت ارشاد پیگیر آن می‌شود. به طوری که سال ۱۴۰۲ متعهد شدیم برای ایجاد حریم، طرحی به وزارت میراث بدهیم که در این وزارتخانه تایید شود.

او با اشاره به مطالعات و بررسی‌هایی که توسط سروناز امتیازی برای ایجاد حریم تئاترشهر صورت گرفته، از دریافت مجوز وزارت میراث سخن گفت که به شورای شهر و شهرداری هم ارسال شده و یادآوری کرد که دی ماه ۱۴۰۲ با حضور اسماعیلی، کلنگ ایجاد حریم زده شده است.

سپس سروناز امتیازی، مهندس طراح حریم مجموعه تئاتر شهر با ارایه یادداشتی، توضیحات خود را درباره طراحی حریم این مجموعه و ضرورت شکل‌گیری آن ارایه کرد.

در ادامه، سعید جمشیدی مدیر دفتر طرح‌های عمرانی وزارت ارشاد که سابقه هنری در زمینه تئاتر دارد، با ارایه توضیحاتی درباره چند و چون اجرای پروژه تعیین حریم، گفت: قرارداد اجرای طرح حریم سال ۱۴۰۲ در دولت گذشته بسته شد. سال ۱۴۰۳ جلسات متعددی درباره اجرای این طرح برگزار کردیم ولی دچار کمبود بودجه شدیم و بابت این تاخیر از مردم عزیز ایران و هنرمندان و اصحاب رسانه عذرخواهی می‌کنم. از این تاخیرها به عنوان یک درس‌آموخته یاد می‌کنم که باید آن را مدیریت کنیم.
او ادامه داد: تلاش‌مان این است که حریمِ باز تئاتر شهر به نتیجه برسد. قرار نیست هیچ محدودیتی ایجاد بشود ولی ورود و خروج‌ها کنترل می‌شود. مشکل اصلی تئاترشهر، حریم نیست بلکه باید این ساختمان وجود داشته باشد که درباره حریم آن صحبت کنیم. این ساختمان همچنان مشکلات سازه‌ای  دارد و مسایل میراثی و الحاقاتی دارد. 

در ادامه بخش پرسش و پاسخ برگزار شد. 

سلیمانی درباره همکاری با شهرداری و مترو منطقه توضیح داد: مدیر مترو منطقه خیلی همکاری کرد و برنامه‌ای داریم برای داخل مترو که با هویت مجموعه تئاترشهر هماهنگی داشته باشد.

جمشیدی هم درباره برآورد بودجه حریم و هزینه‌های انجام شده توضیح داد: قرارداد این پروژه سال ۱۴۰۲ بسته شده که بر اساس شرایط آن زمان، ۲۹ میلیارد تومان و مشتمل بر چند فاز بوده است. طرح در فاز دو ناقص بود و بعد از قرارداد فاز دو دچار تغییرات و مراحل تکمیلی شد. این قرارداد به روز نشده و با همان رقم پیش می‌رود که مرحله اول را پوشش می‌دهد. 

وی ادامه داد: حریم تئاتر شهر را قبل از جشنواره فجر باز می‌کنیم ولی به معنای تکمیل آن نیست چون قطعا نیازمند بازآفرینی و بازسازی است زیرا مجموعه دچار آسیب شده و دو تا سه سال زمان می‌برد. ما بحث اطفای حریق را داریم که برآورد نزدیک به دویست میلیارد تومان دارد. ضمن اینکه آسیب‌هایی را که از نظر سازه‌ای انجام شده، بازسازی می‌کنیم.

جمشیدی درباره برنامه‌های فرهنگی محوطه داخلی حریم توضیح داد: یکی از مهم‌ترین کارهای فازهای بعدی ما تکمیل دوربین‌های مدار بسته داخل محوطه است. بدون اینکه کرامت هنرمند خدشه‌دار شود. 

او با تاکید بر ضرورت ایجاد سیستم اعلام و اطفای حریق در مکان‌هایی مانند تئاتر شهر و موزه هنرهای معاصر گفت: اولویت کار ما در وزارت فرهنگ و ارشاد بحث اعلام و اطفای حریق است که از سال آینده مالی، در اولویت اول قرار می‌گیرد.

جمشیدی، یکی از دلایل طولانی شدن روند اجرای طرح ایجاد حریم تئاتر شهر را بحث اعتبارات خواند و عنوان کرد: بخشی از این تاخیر هم دلایل فنی و اجرایی داشت.

او در پاسخ به اینکه اگر در این حریم تخلفی ایجاد شود، چه مرجعی مسئول پیگیری آن است، تصریح کرد: تئاتر شهر در مالکیت وزارت ارشاد است و هرگونه تعرض و خسارتی که به آن وارد شود، از طریق این وزارتخانه پیگیری می‌شود، هرچند بعد از این به دلیل ایجاد حریم، این آسیب‌ها کمتر خواهد شد.

سلیمانی هم درباره ایجاد سیستم اعلام و اطفای حریق در تئاترشهر گفت: اعلام حریق چون کم‌هزینه‌تر بوده، انجام شده است.

او با ارایه توضیحاتی درباره شکل همکاری با مترو گفت: صحبتی شده که ورودی مترو متناسب با تئاتر شهر بشود و حتی جایش هم عوض بشود.

جمشیدی هم با اشاره به محدودیت بودجه فرهنگ تاکید کرد از حضور هر سرمایه‌گذاری که بخواهد به فضای فرهنگ کمک کند، استقبال می‌کنیم و ورودش را هم تسهیل می‌کنیم.

سلیمانی درباره همکاری میراث فرهنگی با اجرای طرح حریم گفت: تمام اتفاقات اینجا باید با تایید میراث فرهنگی انجام بشود. حریم ما باز است ولی در درگاه‌ها همکارانی داریم برای کنترل رفت و آمدها که مشکلی برای مجموعه رخ ندهد. این محوطه متعلق به مردم است و قرار نیست فقط متعلق به جامعه تئاتری باشد.

در ادامه، امتیازی درباره تعداد درهای ورود و خروج مجموعه توضیح داد: در تئاتر شهر با مطالعه نقشه‌های اولیه با بنایی مواجهیم که در عرصه‌ای واقع شده و رینگی دور آن را گرفته. ما به اصالت طراحی بنا بازگشتیم. در حال حاضر، ورودی اصلی در ضلع شمال غربی است. از آنجاکه پارکینگ‌ها به سالن تبدیل شده، در ضلع جنوب شرقی هم یک ورودی دیگر گذاشته‌ایم.

او درباره زیبایی حریم و تفاوت‌های آن با موزه سینما که در این نشست چند بار عنوان شد که از آن الهام گرفته شده، گفت: هر بنایی داستان و هویت خود را دارد . ضمن اینکه تئاتر شهر و موزه سینما از نظر مکان جغرافیایی و نوع بنا متفاوت هستند. اینجا در موقعیتی استراتژیک واقع شده و گرچه حریم قبلی ظریف‌تر بود، اما حریم فعلی برای موقعیت تئاتر شهر مناسب‌تر بود. 

سلیمانی هم درباره مقایسه حریم تئاتر شهر و موزه سینما گفت: مطمئنا این دو بنا تفاوت ماهوی دارند و بحث ما تشابه شکلی حریم است که بیشترین شباهت را به موزه سینما دارد.

امتیازی درباره تیغه‌های فلزی حریم مجموعه و فرم مواج آن توضیح داد: یکی از دلایل فرم مواج، طولانی بودن مسیر است. 

او درباره رنگ تیغه‌های حریم که رنگی تیره دارد نیز گفت: هدف ما چیدمان شهری بود که طرح اولیه ما رد شد و بحث رنگ مطرح شد. در انتخاب رنگ محدودیت داشتیم ولی معتقدیم در همین شکل هم، نور محیطی و فضای شهری تاثیرگذار است. 

گیویان نیز در این زمینه گفت: در برخورد با این حریم، یک زمان بحث سلیقه شخصی ما مطرح می‌شود ولی بحث دیگر، مقدورات و محدودیت‌هایی است که با آن مواجه می‌شویم. یکی از چندین موردی که میراث بر آن تاکید داشت، تفاوت ملموس و عریان حریم ایجاد شده‌ی پیرامون مجموعه با خود بناست که باید مورد توجه ما قرار می‌گرفت.