پشت پرده علل روانی، اجتماعی و فرهنگی خشونتهای خانگی چیست؟
جنایتهای خانوادگی به دلیل انواع خشونت خانگی رخ میدهد که دلایل پیچیده و چندگانهای دارد. این جنایتها اغلب به خاطر «عوامل روانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی» رخ میدهند؛ اکثر کارشناسان معتقدند عواملی باعث بروز این نوع جنایتها میشود؛ یکی از این عوامل اختلالات روانی و مشکلات فردی است؛ افسردگی، اضطراب، اختلالات شخصیتی یا مصرف مواد مخدر و الکل میتواند فرد را به سمت رفتارهای خشونتآمیز سوق دهد.
به گزارش ۲۴ آنلاین، در برخی موارد، افراد ممکن است به خاطر مشکلات شخصی خود به دیگران آسیب بزنند. عامل دیگر الگوهای رفتاری در یک خانواده است؛ در برخی خانوادهها خشونت یک الگوی خانوادگی است و فردی که در محیطی پر از خشونت بزرگ میشود، ممکن است این رفتارها را به عنوان یک شیوه ارتباطی یا حل مشکلات بیاموزد. یکی دیگر از این عوامل که موجب خشونتهای خانگی میشود، اختلالات ارتباطی و ناتوانی در حل تعارض است؛ در برخی از خانوادهها، عدم مهارت در مدیریت تعارضات و برقراری ارتباط میتواند به خشونت منجر شود و وقتی افراد قادر به بیان نیازها و احساسات خود به شیوه سالم نباشند، ممکن است از روشهای غیرسالم مانند خشونت فیزیکی یا کلامی استفاده کنند. عامل دیگر مسائل فرهنگی و اجتماعی است؛ تفاوتهای جنسیتی، تبعیضهای اجتماعی و فشارهای فرهنگی میتواند به رفتارهای خشونتآمیز دامن بزند. به عنوان مثال در بعضی جوامع مردان برای نشان دادن سلطهگری یا تسلط بر زنان و کودکان دست به خشونتهای خانگی میزنند. عامل دیگر، مشکلات مالی و فشارهای اقتصادی است؛ افراد در موقعیتهای اقتصادی دشوار ممکن است دچار استرس شدید شوند که این استرس میتواند منجر به رفتارهای خشونتآمیز در خانه شود. یکی دیگر از عواملی که منجر به خشونتهای خانگی میشود، اعتیاد است؛ مصرف مواد مخدر و الکل یکی از دلایل رایج خشونت خانگی است. مصرف مواد و مشروبات الکلی میتواند توانایی افراد را در کنترل رفتارهای خود کاهش دهد و باعث بروز خشونت و جنایت در داخل خانواده شود.
مورد دیگر سلطهجویی و کنترل است؛ در برخی روابط، ممکن است، مرد، زن را کنترل کند و هر طور شده بر او تسلط یابد. این نوع سلطهجویی میتواند به شکلهای مختلفی از جمله سوءاستفاده احساسی، مالی یا حتی خشونت فیزیکی بروز کند. بنابراین جنایتهای خانوادگی اغلب ناشی از همین عوامل است و برای مقابله با این نوع خشونتها باید از رویکردهای پیشگیرانه و درمانی که شامل آموزش مهارتهای ارتباطی، مشاوره روانشناسی، حمایت اجتماعی و اقدامات قانونی برای حمایت از قربانیان خشونت خانگی میشود، بهره گرفت. طبق بررسیهای «اعتماد» از اخبار رسمی منتشر شده، طی یکماه گذشته چندین فقره جنایتهای خانوادگی در کشور رخ داده که در برخی از این جنایتها، متهم پس از ارتکاب قتل یا متواری شده یا خودکشی کرده است.
دوم آذرماه جاری، خبرگزاریها نوشتند: «در پی یک درگیری خانوادگی در شهرک نودژ در استان کرمان، مردی با استفاده از سلاح کمری همسر و خواهرزن خود را به قتل رساند و پیش از حضور ماموران از محل متواری شد. ماموران انتظامی نیز برای شناسایی مخفیگاه و دستگیری او اقدام کردهاند. پرونده این حادثه با دستور مقام قضایی در حال رسیدگی است و اعلام جزییات تکمیلی به پس از پایان تحقیقات موکول شده است.»
هشتم آذرماه جاری، «علی اکبر مرادی» فرمانده انتظامی شهرستان بندرعباس از وقوع یک فقره درگیری خانوادگی و قتل سه نفر در این شهرستان خبر داد و گفت: «برابر اعلام مرکز فوریتهای 110 مبنی بر یک مورد تیراندازی منجر به فوت در یکی از محلات بندرعباس، بلافاصله ماموران با تشکیل تیمی به محل اعزام شدند. پس از حضور ماموران در محل مشخص میشود فردی با یک قبضه سلاح گرم همسر 30ساله خود را به قتل رسانده و یک نفر دیگر که حدودا 45 سال داشته ضمن جراحتی که با چاقو از ناحیه زیر بغل داشته، با شلیک گلوله مورد هدف قرار گرفته است. در بازرسی میدانی از محل حادثه یک قبضه سلاح جنگی کلت کمری کشف شد که با حضور میدانی دادستان بندرعباس و عوامل تخصصی پزشکی قانونی و پلیس آگاهی استان در صحنه و بررسیهای تخصصی و نهایی مشخص شد قاتل همسر خود و یک نفر دیگر حاضر در خانه را با اسلحه به قتل رسانده و سپس با همان اسلحه اقدام به خودکشی کرده است. با هماهنگی قضایی اجساد متوفیان جهت بررسی علت تامه فوت به پزشکی قانونی بندرعباس انتقال و در این رابطه دو دستگاه خودرو سواری پژو 405 و تیبا متعلق به مقتولان به کلانتری منتقل شد.»
بیست و هفتم آبانماه سال جاری، فرمانده انتظامی شهرستان مهاباد از قتل یک زن و پدر او به دست داماد خانواده خبر داد و گفت: «این حادثه در یکی از محلات این شهر روی داد و بلافاصله پس از اعلام موضوع، عوامل انتظامی در محل حاضر شدند. بررسیهای اولیه نشان میدهد داماد خانواده پس از درگیری، اقدام به تیراندازی با اسلحه گرم به سمت همسر و پدرزن خود کرده و سپس از صحنه حادثه متواری شد. در این حادثه پدر همسر در صحنه فوت شده و همسر نیز در بیمارستان جان خود را از دست داد. با شناسایی هویت قاتل، عملیات پلیس برای دستگیری او آغاز شده و تمامی مسیرهای احتمالی خروج یا مخفیگاههای احتمالی تحت رصد قرار دارد.»
بیست و یکم آبانماه سال جاری، «اکبر عربی» فرمانده انتطامی شهرستان پیشوا از بازداشت یک زن و مرد تبعه افغان به اتهام قتل یکی از اعضای خانواده در این شهرستان خبر داد و گفت: «زن جوان مظنون به ارتکاب قتل در محل وقوع جرم دستگیر شد، اما در بازجویی اولیه، جرم خود را انکار کرد. با پیگیریهای تخصصی، بررسیهای فنی و اقدامات اطلاعاتی پلیس آگاهی پیشوا مشخص شد که این زن با همکاری مرد دیگری از اتباع افغان، مرتکب قتل شده است. هر دو متهم شناسایی، بازداشت و با دستور مقام قضایی روانه زندان شدند. تحقیقات تکمیلی برای روشن شدن انگیزه و ابعاد دقیق این جنایت همچنان ادامه دارد.»
هفدهم آبانماه سال جاری، خبرگزاریها نوشتند: «در یک جنایت خانوادگی در ارومیه مشخص میشود مردی ابتدا مادر و خواهر خود را به قتل رسانده و سپس با شلیک به همسر و مادر همسرش جنایت دیگری را مرتکب شده است. او بعد از این جنایات مقابل چشمان فرزند خردسال و معلول خود به زندگی خود پایان داده است. طبق گزارشات، جنایت به دلیل اختلافات خانوادگی رخ داده است؛ این مرد جوان 30ساله و همسرش چند سال پیش در شرایطی خاص و گویا با وجود مخالفت خانوادهها با هم ازدواج کردند. بعد از گذشت مدتی از زندگی مشترک، مرد کارش را از دست داده و زنش برای تامین مخارج زندگی به کار کردن پرداخت، مرد هم در ادامه تنها راه تامین هزینههایش را دریافت کمک مالی از خانواده خود میدانست. اختلافات خانوادگی به حدی رسید که همسر او خانه را ترک و به خانه پدری خود بازگشت. مرد ابتدا تلاش کرد با واسطه خانواده خود همسرش را راضی به بازگشت کند، اما مادر و خواهرش از این کار سر باز زدند. این مساله باعث عصبانیت مرد جوان شد و درنهایت او با یک اسلحه شکاری سراغ مادر و خواهرش که آن لحظه در خانه حضور داشتند، رفته و هر دو نفرشان را به ضرب گلوله به قتل رساند. پس از قتل اعضای خانواده خود، مرد به خانه مادر همسرش رفت و در تلاش برای بازگرداندن همسر و کودکش، با شلیک به سمت او و سپر شدن مادرزنش برای نجات جان دخترش او را هم به قتل رساند و درنهایت پس از ارتکاب قتلها خودکشی کرده و به زندگی خود پایان داد. این پرونده هماکنون دراختیار ماموران پلیس آگاهی و بازپرس ویژه قتل قرار دارد و تحقیقات برای شناسایی زوایای پنهان این پرونده ادامه دارد.»
هشتم آبانماه سال جاری، «محمدرضا رحمانی» فرمانده انتظامی سیاهکل از شناسایی و دستگیری قاتل در پی وقوع یک فقره قتل در این شهرستان خبر داد و گفت: «در پی وصول خبری مبنی بر قوع یک فقره قتل مردی ۶۷ساله با ضربات چاقو در این شهرستان، با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع، کارآگاهان آگاهی با بررسی آثار و علائم به جامانده در صحنه وقوع جرم، سرنخهایی به دست آوردند. پس از تحقیقات لازم کارآگاهان آگاهی به همسر ۳۹ساله مقتول مظنون و او را دستگیر کردند. همسر مقتول اعتراف کرد که با اجیر کردن مردی ۲۴ساله به علت اختلافات خانوادگی نقشه قتل همسرش را کشیده است. با اعترافات همسر مقتول، متهم به قتل حین خروج از استان با هماهنگی قضایی شناسایی و با تیراندازی پلیس به صورت سطحی زخمی و دستگیر شد. متهم در اعترافات خود اعلام کرد که با وعده دریافت یک دستگاه خودرو از جانب همسر مقتول مرتکب قتل شده است. متهمان پس از تشکیل پرونده جهت سیر مراحل قانونی به مرجع قضایی معرفی شدند.»
